Istotą płaskostopia poprzecznego jest zmiana fizjologiczna kształtu sklepienia poprzecznego stopy pod wpływem różnych czynników. Nieleczona może postępować i doprowadzić do pogorszenia jakości chodu. Jak objawia się płaskostopie poprzeczne? I jakie są jego przyczyny?
Płaskostopie poprzeczne – co to jest?
Płaskostopie poprzeczne, czyli stopa poprzecznie płaska, to często występująca wada stóp, która polega na obniżeniu łuku poprzecznego stopy.
Stopa o prawidłowej budowie nie dotyka całą swoją powierzchnią podłoża, lecz wspiera się o nie trzema punktami – piętą, głową pierwszej kości śródstopia i głową piątej kości śródstopia. W płaskostopiu poprzecznym dochodzi do zaburzenia tej konstrukcji – druga i trzecia głowa śródstopia jest obniżona, a łuk poprzeczny nie jest widoczny. W wyniku tej zmiany kości śródstopia rozchodzą się, powodując poszerzenie się przedniej części stopy.
Przyczyny płaskostopia poprzecznego
Płaskostopie poprzeczne może mieć podłoże wrodzone (genetyczna wiotkość więzadeł i torebek stawowych) lub być wynikiem czynników nabytych, takich jak nadwaga, zmiany hormonalne, urazy i mikrourazy w obrębie tkanek stopy i inne choroby, w tym m.in. układu kostno-mięśniowego.
Na większość tych czynników niestety nie mamy wpływu. Jednak stopie poprzecznie płaskiej sprzyja również słabość mięśni i noszenie butów na wysokim obcasie, które może powodować przykurcz ścięgna Achillesa, co skutkuje nadmiernym obciążeniem przedniej części stopy. Powodem mogą być też palce młotkowate, czyli deformacja, która powstaje na skutek noszenia za małych butów.
Jak rozpoznać płaskostopie poprzeczne?
W początkowej fazie rozwoju płaskostopie poprzeczne nie stanowi źródła bólu, więc przez długi czas możesz nawet nie zdawać sobie sprawy z istnienia problemu. Z biegiem czasu jednak, na skutek nadmiernego obciążenia przedniej części stopy, pojawiają się odciski i bolesne nagniotki. W trakcie pogłębienia się deformacji mogą rozwijać się stany zapalne stawów śródstopno-palcowych, które sprawiają ból podczas chodzenia. Objawem charakterystycznym dla płaskostopia poprzecznego bywa też puchnięcie stóp i ból łydek.
Jak leczyć płaskostopie poprzeczne?
W przypadku niewielkich odkształceń doświadczony lekarz ortopeda może zalecić stosowanie odpowiednich wkładek ortopedycznych, które pomogą stopie przybrać właściwą formę lub regularne ćwiczenia wykonywane pod czujnym okiem wykwalifikowanego rehabilitanta.
Jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi spodziewanych efektów, a bolesne i uciążliwe deformacje utrudniają codzienne funkcjonowanie, wówczas pomocne może okazać się leczenie operacyjne płaskostopia poprzecznego. Dobrze wykonana chirurgia stopy obejmuje rekonstrukcję łuku poprzecznego i plastykę tkanek miękkich obciążonej stopy. Jeszcze do niedawna takie rozwiązanie było rzadkością. Mała popularność wynikała głównie z konieczności udziału w skomplikowanej operacji, która wymagała rozległego cięcia i zostawiała widoczne blizny. Obecnie można osiągnąć te same rezultaty w łatwy sposób i bez negatywnych skutków dzięki implantowi, który skutecznie koryguje deformację.